سنجش صلاحیت‌‌های شناختی چندسطحی سواد ریاضی دانش‌آموزان پایه نهم: کاربردی از مدل پی‌جی‌دینا

در چند دهه اخیر، چارچوب نظریِ جدیدی در زمینه اندازه‌گیری آموزشی با عنوان «سنجش شناختی تشخیصی» به وجود آمده که با پیوند دادن نظریه‌های شناختی با آموزش، بازخورد تشخیصی تکوینی از طریق گزارش نیمرخ تسلط آزمودنی در صلاحیت‌های شناختی مورد نیاز را برای پاسخگویی به سؤال‌ها ارائه می‌دهد. در این پژوهش با استفاده از یک مدل اندازه‌گیری جدید در سنجش شناختی تشخیصی به نام پی‌جی‌دینا (چن و دی‌لتوره، 2013) روی یک آزمون سواد ریاضی، به تعیین میزان اطلاعات تشخیصی که هر یک از سؤال‌های آزمون می‌توانند به دست دهند، اقدام شده است. طراحی آزمون سواد ریاضی بر مبنای چارچوب برنامه سنجش بین‌المللی دانش‌آموزان صورت گرفته است. صلاحیت‌های شناختی زیربنای این آزمون شامل ارتباطات، ریاضی‌وار کردن، بازنمایی، استدلال، طراحی راهبرد برای حل مسئله و استفاده از زبان و عملیات نماد‌ین، رسمی و فنی، در قالب ماتریس کیو توسط تیم متخصص در حوزه آموزش ریاضی تدوین و داده‌ها با استفاده از اجرای آزمون روی 700 دانش‌آموزان 15 ساله به دست آمده است. شاخص‌های برازش مدل، نیمرخ کلاس‌های مکنون، پارامترهای سؤال‌ها و نیمرخ صلاحیتی آزمودنی‌ها بر مبنای مدل پی‌جی‌دینا، تحلیل شده‌اند. یافته‌ها نشان‌دهنده برازش مناسب این مدل با داده‌ها و ارائه اطلاعات تشخیصی مفید در سطح سؤال‌ها بر مبنای مدل مذکور است.